Eerlijke verdeling van lusten en lasten bij opwek van hernieuwbare energie

Regionale Energiestrategie Noord-Holland Noord is klaar

Noord-Holland Noord ziet mogelijkheden om meer duurzame energie op te wekken. De regio zet in op een ambitie van 1,5 TWh voor 2030. Dit komt bij de 2,1 TWh die nu al wordt opgewekt. In een uitgebreid proces is door gemeenten, provincie, waterschap, netbeheerder, andere belanghebbenden en inwoners gekozen voor zonnepanelen op daken, geluidschermen en parkeerterreinen. Daarnaast zijn plekken aangewezen voor zon en in mindere mate voor wind op en bij bedrijventerreinen en langs wegen. Ook ziet de regio kansen om in het IJsselmeer natuurontwikkeling te combineren met zonne-atollen. Belangrijke uitgangspunt bij realisatie van projecten is het streven naar minimaal 50% lokaal eigendom.

De regio houdt de deur open voor nieuwe initiatieven. Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en energie van de provincie Noord-Holland: ‘Er zijn veel mensen op de been gebracht om tot dit resultaat te komen. Daar ben ik blij mee. De uitkomst is daardoor rijk en veelzijdig. En het houdt hier niet op. Ook bij de uitvoering van de ambities gaan we het samen doen. Met inwoners, bedrijven, energiecoöperaties, netbeheerder, natuurorganisaties en vele andere betrokkenen.’

De RES is een belangrijke stap in een langjarige samenwerking om met elkaar te zorgen voor minder CO2-uitstoot en de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Dit is afgesproken in het Klimaatakkoord. In de Regionale Energiestrategie wordt eerst gekeken naar de opwek van grootschalige duurzame elektriciteit met bestaande technieken: zonne- en windenergie. Dit in aanvulling op wind op zee, energiebesparing en de verkenning van nieuwe technologieën.

Waar wel en waar niet?

In een uitgebreid proces is opgehaald waar mogelijkheden zijn. Dit vanuit het perspectief van natuur en milieu, de aansluiting op het elektriciteitsnet en of er wel en geen draagvlak is voor opwek zonne- en windenergie. De voorkeur ging uit naar zonnepanelen op geluidsschermen, boven parkeerterreinen en op grote daken. Daarnaast zijn plekken aangewezen op en bij bedrijventerreinen en langs wegen. Het burgerinitiatief ‘Duurzaam Leefbaar’ waarin gepleit wordt voor natuurontwikkeling in combinatie met zonne-atollen in de Wieringerhoek van het IJsselmeer, vond ook draagvlak in de regio. De potentie van dit plan is groot. Omdat dit initiatief stapje voor stapje moet worden uitgewerkt en er nog veel onzekerheden zijn, acht de regio het te voortvarend om de potentiële opbrengst (voorzichtig ingeschat op 1,1 TWh) toe te voegen aan de ambitie voor 2030. De regio zet zich in voor de realisatie van dit initiatief en daagt het Rijk uit om dit plan samen te ontwikkelen.

Van zoekgebied naar concrete projecten

Onderdeel van de RES is een kaart met 45 zoekgebieden waar de mogelijkheden voor zonne- en/of windenergie worden onderzocht. Zoekgebieden voor windturbines en zonneweides hebben in de regio’s – en ook in de 29 andere energieregio’s in Nederland – soms tot heftige discussies geleid. De noodzaak van de energietransitie wordt breed onderschreven. Maar er zijn ook zorgen voor de eigen woonomgeving, gezondheid, de effecten op natuur en landschap en landbouwgronden. De RES-kaart heeft geen juridische status. Voordat een concrete vergunning kan worden afgegeven, moet door de gemeenten nog een zorgvuldige afweging worden gemaakt van belangen. In de RES zijn daarom ook afspraken gemaakt over een eerlijke verdeling van lusten en lasten, het betrekken van inwoners en belanghebbenden en landschappelijke inpassing. 

RES 1.0 klaar in juli, ook in Noord-Holland Zuid

De energieregio Noord-Holland Zuid heeft eenzelfde proces doorlopen als Noord-Holland Noord. Ook daar zijn de resultaten bekend. Noord-Holland Zuid verwacht de komende tien jaar 2 TWh extra duurzame elektriciteit te kunnen opwekken door zonne- en windenergie. Dat is bovenop de 0,7 TWh die daar nu al opgewekt wordt. De hele provincie Noord-Holland komt daarmee op een ambitie van 6,3 TWh voor 2030. Dat is 0,6 TWh minder dan in de conceptversie van de RES stond. Deze vermindering van ambitie komt door het afvallen van zoekgebieden naar aanleiding van reacties van inwoners, belanghebbenden en gemeenteraden en Provinciale Staten. Het natuurontwikkelingsplan in combinatie met zonne-atollen op het IJsselmeer is een kans om toch hoger uit te komen in 2030.

In mei en juni 2021 besluiten de gemeenteraden en het algemeen bestuur van het waterschap over de RES 1.0. Begin juli besluiten de Provinciale Staten over de RES.

Informatieavond

Op woensdag 21 april (20.00-21.00 uur) wordt een online toelichting gegeven op de keuzes die de regio maakt. Hoeveel wil de regio gaan opwekken tot 2030? Waar liggen de zoekgebieden? Wat is een zoekgebied eigenlijk? Welke stappen volgen nog totdat uiteindelijk een vergunning kan worden verleend? En hoe kunnen bewoners hierover meepraten? De deelregio’s Westfriesland, Regio Alkmaar en Kop van Noord-Holland, de provincie en netbeheerder Liander geven een toelichting op hun rol en ambities. HVC licht toe hoe plannen in praktijk gebracht kunnen worden. De bijeenkomst is voor iedereen te volgen via een livestream op www.energieregionhn.nl/informatieavond-res. 

Voor vragen naar aanleiding van deze avond zijn de gemeenten het eerste aanspreekpunt. De contactgegevens van de gemeenten staan op de website.

Bekijk de RES van Noord-Holland Noord

De RES van Noord-Holland Zuid is te vinden op www.energieregionhz.nl.