Energieregio Noord-Holland Noord: met elkaar naar een schone en duurzame regio
In het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de Regionale Energiestrategie (RES). De voorlopige concept-RES van de energieregio Noord-Holland Noord is nu klaar. Hierin staan de resultaten van vele onderzoeken, gesprekken en bijeenkomsten. In die bijeenkomsten hebben ruim 1.500 mensen meegepraat over de opwek van duurzame energie in de regio. De ambitie van Noord-Holland Noord is: 4,2 TWh aan duurzame energie in 2030. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van nu.
De voorlopige concept-RES is een eerste stap in een langjarige samenwerking om met elkaar te zorgen voor minder CO2-uitstoot. Stap voor stap gaan we over van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Dit is afgesproken in het Klimaatakkoord. In de Regionale Energiestrategie wordt daarbij eerst gekeken naar de opwek van grootschalige duurzame elektriciteit met bestaande technieken: zonne- en windenergie. De 18 gemeenten van de regio, de provincie Noord-Holland en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier moeten daarbij met elkaar vastleggen in welke gebieden meer duurzame energie opgewekt kan worden. Dit zijn de ‘zoekgebieden’.
Samenwerking om ideeën waar te maken
De zoekgebieden zijn de uitkomst van vele onderzoeken, gesprekken en bijeenkomsten. Er is eerst onderzoek gedaan naar wat wel en niet mogelijk is in de regio. Verder hebben bewoners, bedrijven, ondernemers, energiecoöperaties, natuurorganisaties en andere betrokkenen in regionale en lokale bijeenkomsten hun mening gegeven. Netbeheerder Liander is hierbij betrokken om inzicht te bieden in waar het netwerk makkelijk en moeilijk uitgebreid kan worden. Ook de betrokken bestuurders van de 18 gemeenten, de provincie en het waterschap hebben aangegeven wat hun voorkeuren zijn. Alle uitkomsten zijn verzameld in de voorlopige concept-RES.
Voor de ontwikkeling van de concept-RES zijn 47 bijeenkomsten georganiseerd met bewoners en andere betrokkenen. Tijdens die bijeenkomsten bleek het zoeken naar mogelijkheden voor zon- en windenergie een gevoelig onderwerp te zijn. Omdat dit invloed kan hebben op de omgeving van je woning of bedrijf. “Tijdens de bijeenkomsten was iedereen het er wel over eens dat we van de fossiele brandstoffen af moeten”, vertellen Wies Thesingh en Odile Rasch, programmamanagers van de energieregio. “We willen met elkaar naar een schone en duurzame regio. Maar mensen willen daarbij wel meepraten. Waar kunnen windturbines en zonneweides komen? Waar zeker niet? Mensen willen meebeslissen over de zoekgebieden en soms ook meewerken aan duurzame opwek. Het waren kritische, maar ook positieve gesprekken.” Tijdens de bijeenkomsten is ook veel gesproken over samenwerking. Veel mensen en organisaties hebben ideeën voor opwek van duurzame energie – bewoners, boeren, projectontwikkelaars, beheerders van bedrijfsterreinen, energiecoöperaties en natuurorganisaties. Zij weten dat zij elkaar en de overheid nodig hebben om hun ideeën waar te maken. In de concept-RES is samenwerking daarom een belangrijk onderwerp.
Waar wel en waar niet
Tijdens de bijeenkomsten over de RES werd duidelijk wat de voorkeuren zijn van de deelnemers. Op de kaart van de regio wezen zij aan welke plekken zij geschikt vinden voor de opwek van zonne- en windenergie en welke plekken niet. De voorkeur ging uit naar zonnepanelen op geluidsschermen, parkeerterreinen en op grote daken. Daarnaast werden plekken aangewezen op en bij bedrijventerreinen en langs wegen. Ook zoekgebieden op en langs water zijn in de concept-RES opgenomen, zoals een deel van het IJsselmeer en het Markermeer. Bij elkaar opgeteld kan in de zoekgebieden 2 TWh duurzame energie opgewekt worden. Die komt bovenop de huidige opwek van 2,2 TWh.
Duidelijk werd ook waar mensen zich zorgen over maken: de kwaliteit van natuur en landschap en de cultuur-historische waarden van de dorpen en steden. Verder maken mensen zich zorgen over de negatieve effecten die windturbines kunnen hebben op het woongenot. In de concept-RES zijn de uitkomsten van deze gesprekken verwerkt.
De concept-RES is een eerste plan dat steeds verder wordt aangevuld en aangescherpt. Nieuwe initiatieven buiten de zoekgebieden worden ook onderzocht op wenselijkheid en haalbaarheid en meegenomen in het vervolgproces.
Wat is de volgende stap?
Iedereen die heeft deelgenomen aan de bijeenkomsten ontvangt per e-mail de voorlopige concept-RES. De deelnemers kunnen dan op de voorlopige concept-RES reageren. De bestuurlijke besluitvorming moet nog plaats vinden. De colleges van de 18 gemeenten, de provincie en het waterschap stellen vóór het zomerreces de concept-RES Noord-Holland Noord vast. In september bespreken de gemeenteraden, Provinciale Staten en het algemeen bestuur van het waterschap de concept-RES. Met al deze reacties wordt de concept-RES vanaf oktober aangevuld en verbeterd. Verder gaan de gemeenten de zoekgebieden nader onderzoeken. Wie is de grondeigenaar? Wat zijn kansen en belemmeringen? Wie neemt het initiatief? Kunnen de bewoners mede-eigenaar worden van de windturbine of de zonnepanelen? Hoe kunnen de betrokkenen het beste samenwerken?
Opgave RES 1.0 klaar op 1 juli 2021
Alle informatie wordt verwerkt in de RES 1.0. Op 1 juli 2021 stellen de gemeenteraden, de Provinciale Staten en het algemeen bestuur van het waterschap de RES 1.0 vast. Hierin staan dus de plannen voor duurzame opwek van elektriciteit in de regio. Verder komen hierin de eerste afspraken voor samenwerking rondom regionale warmtebronnen. Onderwerpen als energiebesparing en de warmtetransitie voor woningen en bedrijven komen niet aan bod in de RES 1.0. Daarvoor maken de gemeenten een eigen visie, die uiterlijk eind 2021 klaar moet zijn.
Noord-Holland Zuid
Energieregio Noord-Holland Zuid heeft eenzelfde proces doorlopen als Noord-Holland Noord. Ook daar zijn de resultaten bekend. Noord-Holland Zuid verwacht de komende tien jaar ook 2 TWh extra duurzame elektriciteit te kunnen opwekken door zonne- en windenergie. Dat is bovenop de 0,7 TWh die daar nu al opgewekt wordt. De hele provincie Noord-Holland komt daarmee op 6,9 TWh totaal voor 2030.
Naar boven