“Wij willen meters maken” 

Van Hans Huibers en Bashar al Badri van de Westfriese Bedrijvengroep (WBG) mag het RES-proces een stuk pragmatischer aangepakt worden. “Het milieu is allesbehalve bijzaak voor ondernemers”, zegt Hans. “Wij hebben ook zonen en dochters, wij willen ook toe naar een nieuwe economie. Wel willen we dat het bottom up gebeurt.” De WBG verenigde zich, mede namens het Economisch Forum Holland boven Amsterdam, met maatschappelijke en zakelijke partners in de Coalitie Duurzame Energie Noord-Holland. “We willen samen meters maken.”

WBG is de belangenorganisatie van ondernemers en ondernemersverenigingen van Westfriesland. Meer dan 1000 ondernemingen zijn aangesloten, een heel diverse groep met diverse agenda’s en prioriteiten. “Wij leggen de verbinding tussen de mensen”, aldus Huibers, voorzitter van de WBG. “Belangrijk is de belangenbehartiging op thema’s als woningbouw, bereikbaarheid, toerisme en energietransitie. Energietransitie staat daarbij op nummer één, twee en drie. Woningbouw staat ook op één, twee en drie. En bereikbaarheid staat ook op één, twee en drie. Ik wil maar zeggen: het hangt allemaal met elkaar samen. Iedere economische ontwikkeling moet gepaard gaan met een duurzaamheidsslag en energietransitie. Denken in termen van economie tegenover duurzaamheid is ouderwets.”

Unieke samenwerking

De energietransitie biedt geweldige kansen op het gebied van innovatie en werkgelegenheid, vindt WBG-verenigingsmanager Al Badri. “Ondernemers willen bijdragen aan het realiseren van energieneutrale bedrijvigheid. De overheid richt zich bij het in kaart brengen van de energievraag vooral op burgers en woningbouw, maar de echte energievraag zit op bedrijventerreinen in de maakindustrie. Daar kunnen we een grote slag maken met de energietransitie. Maar het gevoel vanuit de ondernemers is dat de overheid de bewoners helpt en de bedrijven het zelf moeten doen.”

De WBG is partner in de discussie over de RES en speelt een belangrijke rol als vertegenwoordiger van het bedrijfsleven. “We hebben stevige brieven gestuurd naar de programmaorganisatie van de RES”, vervolgt Hans. “We vinden de RES erg bestuurlijk. We zeiden: kies nou voor een moderne bestuurlijk aanpak waarin je streeft naar co-creatie. We kregen als terechte reactie: Kom maar op met je plan. Dat heeft geleid tot een unieke samenwerking met de Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland, één van de partners in de Coalitie Duurzame Energie. We hebben met elkaar een alternatieve RES neergelegd: ‘Van kaart naar vaart’. Van gerichtheid op zoekgebieden naar meters maken.” 

Nieuwe energie en nieuwe natuur

De aanpak zoals de Coalitie Duurzame Energie die voorstaat bestaat uit drie hoofdlijnen: zon op dak, besparing en innovatie. “Die laatste twee hebben geen plaats in de formele opdracht van de RES, terwijl ze in onze ogen heel belangrijk zijn. Bij innovatie gaat het om techniek én om slimme samenwerkingsverbanden in energievoorziening op bedrijventerreinen. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar de praktijk is weerbarstig. Voor Hoorn80, een groot industrieterrein aan de rand van Hoorn, is een innovatief idee ontwikkeld om energiepositief te worden. Dat idee heet ETNA: Energy Transition Natural Accumulator. ETNA maakt gebruik van water om energie op te wekken en op te slaan, het koppelt nieuwe energie aan nieuwe natuur. De ETNA is bedacht voor Hoorn80, maar kan ook op andere locaties. Op zulke manieren willen we samenwerken binnen de Coalitie. Daarom zeggen we tegen de RES-programmaorganisatie: help ons om dit op gang te brengen, zorg dat de gesprekken plaatsvinden.”

Al Badri: “ETNA is een mooi voorbeeld van een samenwerkingsproject binnen de Coalitie. Verder kijken we bijvoorbeeld naar het verzekeren van zonne-installaties – hoe doe je dat? Als dat een gezamenlijk probleem is, kunnen we met elkaar naar de verzekeraar gaan. Het kan ook zijn dat bijvoorbeeld coalitiepartner LTO de oplossing al heeft. Zo proberen we in de praktijk te kijken wat mogelijk is.”

Theoretische discussie

Het langetermijndenken binnen het RES-proces is daarbij iets waar de ondernemers tegenaanlopen. “Er worden plannen gemaakt voor 2030, met een doorkijk naar 2050”, zegt Hans. “Heel goed hoor. Maar ik vind het een theoretische discussie om te bedenken hoe mijn bedrijf ervoor staat in 2050. Wij willen doen wat we dit jaar kunnen doen. En we kijken naar de opbrengst. Bij de RES is het één en al visie en planbespreking. Toen de concept-RES door de gemeenteraden was, bleef nog maar de helft aan hard commitment over. Natuurlijk moet je de ruimtelijke ordening bespreken, maar begin daarnaast met de slagen die je kunt maken op de korte termijn. Pak het participatief en pragmatisch aan. Zon op dak kunnen we nu meteen realiseren, dat heeft wat ons betreft prioriteit. Besparing en innovatie zijn ook belangrijk. De besparingskans is echt onderbelicht, dat is de investering die je het snelst terugverdient.”

“Het gaat erom dat we in kaart brengen waar de behoefte zit en met elkaar in gesprek blijven”, vindt Al Badri. “Een lappendeken van succesvolle energieprojecten is beter dan een kaart van gebieden waar in theorie duurzame energieopwek mogelijk is, terwijl het daar misschien als businesscase niet uitkomt.” 

Verstandige bestuurders 

De Coalitie draagt waar zij kan bij aan de RES 1.0. “We gaan door zoals we in het plan ‘Van kaart naar vaart’ hebben aangegeven”, aldus Hans. “Het goede nieuws is dat er heel veel verstandige bestuurders zijn, die bereid zijn om deze aanpak onderdeel van de RES te laten worden. Daar komen we met elkaar wel uit. Ik denk dat steeds meer mensen ervan doordrongen raken: geen economische ontwikkeling als er geen duurzaamheidscomponent aan zit. En geen energietransitie als het niet gepaard gaat met economische ontwikkeling.”

De Coalitie Duurzame Energie Noord-Holland Noord staat voor energie-initiatieven van onderop en grootschalige samenwerking op het gebied van de energietransitie. De coalitie is een samenwerking tussen de Vereniging Energiecoöperaties en -initiatieven Noord-Holland (VEINH), Economische Forum Holland boven Amsterdam, Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland, Dorpswerk Noord-Holland, Horizon College, de samenwerkende woningcorporaties Thuis boven Amsterdam, HISWA RECRON en LTO Noord.  Meer informatie vindt u op de website van coalitie Duurzame Energie.