Thematafel RES in uitvoering: lokaal eigendom en stimulerend beleid voor lokale initiatieven
Tijdens de provinciale, regionale en lokale ateliers in het kader van de concept-RES is veel gesproken over het streven naar 50% lokaal eigendom. Ook in de raads- en Statenvergaderingen en reacties van bewoners en bedrijven is vaak de oproep gedaan om de lusten en de lasten eerlijk te verdelen en om lokale initiatieven vanuit de overheden te ondersteunen en te stimuleren. De programmaorganisatie heeft samen met de Participatiecoalitie Noord-Holland (een samenwerking tussen VEI-NH en NMF-NH) aan gemeenten en de provincie Noord-Holland gevraagd om met hen op te trekken bij de organisatie van een thematafel over dit onderwerp. De Participatiecoalitie heeft op basis van deze thematafel een menukaart met bijbehorende leidraad opgesteld.
Onderzoeksvragen
- Welke verschillende rollen kan je als bevoegde overheid aannemen om lokale initiatiefnemers te ondersteunen en lokaal eigendom te stimuleren?
- Welke juridische/beleidsmatige instrumenten kun je daarbij inzetten?
- Wat moet (minimaal) georganiseerd worden om lokaal eigendom te realiseren?
Opgave van de thematafel
De opgave voor deze thematafel was het ontwikkelen van een leidraad ‘lokaal eigendom en stimuleren lokale initiatieven’. Er bestaat geen standaard aanpak om lokaal eigendom te borgen en lokale initiatieven te stimuleren. In heel Nederland wordt hiermee geëxperimenteerd. Ontwikkelen van (regionaal) beleid is dan ook niet de bedoeling geweest van de thematafel. Deze leidraad dient als handreiking voor gemeenten en bevat praktijkvoorbeelden van lokaal eigendom en lokale initiatieven in zonne- en windenergieprojecten. Het is wenselijk dat in de uitwerking van de zoekgebieden en bij projecten ruimte is voor maatwerk, ook ten aanzien van het streven naar 50% lokaal eigendom. Met de menukaart en bijbehorende leidraad hebben gemeenten een handvat om te bepalen hoe lokaal eigendom in hun beleid geborgd kan worden en in de praktijk kan worden gestimuleerd.
Eindproduct
De behoefte aan goede voorbeelden en een leidraad voor overheden is groot. Daarom is een menukaart ontwikkeld als wegwijzer voor gemeenten. De menukaart geeft op hoofdlijnen de belangrijkste mogelijkheden weer om aan de slag te gaan met lokaal eigendom. In de bijbehorende leidraad ‘Lokaal eigendom in de praktijk’ zijn deze verder uitgewerkt en aangevuld met praktische voorbeelden. In de leidraad wordt enerzijds de beleidsmatige kant belicht: hoe kan lokaal eigendom worden geborgd in beleid en beleidskaders? Welke keuzes heeft een overheid en binnen welke kaders kunnen deze keuzes worden gemaakt? Anderzijds wordt uitgewerkt wat een lokale overheid (in het bijzonder de gemeente) binnen de gekozen rolneming en/of het beleid nog meer praktisch kan inzetten met inachtneming van haar financiële capaciteit en risicobereidheid. Deze leidraad is in samenwerking met de Participatiecoalitie tot stand gekomen.
De menukaart en leidraad ‘Lokaal eigendom in de praktijk’
Deelnemers
Voor deze thematafelbijeenkomsten zijn medewerkers van gemeenten, waterschappen, de provincie Noord-Holland en de Participatiecoalitie Noord-Holland uitgenodigd. De deelnemers waren veelal RES-coördinatoren, maar ook beleids- en juridisch medewerkers.
Meer weten?
Voor meer informatie over deze thematafel kunt u contact opnemen met programmamanager Roos Peters, vlaarr@noord-holland.nl.